Археолошки локалитети
Иако подрачјето на општината е недоволно археолошки испитано, постојат локалитети од материјалната култура од предисторискиот период до денес. Најголемиот дел од археолошките локалитети се од античкиот период и средновековниот период. На локалитетите постојат делови од населби, тврдини, некрополи, фрагментарна керамика и сл.
Археолошки локалитети по населени места во Демир Хисар
Бабино
Бојано Лозје. Некропола од рано античко време. |
Вртешка. Населба и топилница од доцноантичко време. |
Дуковска Крастица. Топилница од доцноантичко време. |
Црно Село. Населба и некропола од Среден век. |
Базерник
Дупки. Рудник од доцноантичко време. |
Св.Атанас. Црква и некропола од Среден век. |
Селиште. Населба од Среден век. |
Средни Ливади. Населба и топилница од доцноантичко време. |
Црквиште. Црква од Среден век. |
Превалец. Некропола од Среден век. |
Старо Село. Црква и населба од Среден век. |
Белче
Гориче. Црква од старо христијанско време. |
Зад Корија. Населба од Среден век. |
Зарев Манастир. Црква од Среден век. |
Стари Анови. Населба од Среден век. |
Градиште. Градиште од доцноантичко време. |
Св.Атанас. Црква од Средниот век. |
Св.Петка. Црква од Средниот век. |
Брезово
Габер. Црква од Средниот век. |
Каменец. Населба, некропола и топилница од доцноантичко време. |
Црквиште. Црква и некропола од Среден век. |
Средновековна кула. Kулата потекнува од 1530-та година и истата е конзервирана и заштитена од НУ Завод и Музеј Битола. |
Плоча. Некропола од доцноантичко време. |
Горна Црква. Населба, црква и некропола од Средниот век. |
Велмевци
Беројци |
Меризим |
Вирово
Гумниште Долно Вирово. Населба и црква од Средниот век. |
Св. Богородица. Населба, црква и некропола од Средниот век. |
Штеуни. Црква од средниот век. Доцноантички рударски јами |
Големо Илино
Старо Село. Населба од Средниот век. |
Висои. Доцноантичка некропола. |
Градиште. Населба од хеленистичко и доцноантичко време. |
Присои. Населба и некропола од доцноантичко време. |
Св.Петка. Црква и некропола од Среден век. |
Граиште
Градиште. Населба од рано античко и доцноантичко време. |
Превалец. Некропола од доцноантичко време. |
Св. Петка. Црква од Средниот век. |
Црквиште. Црква од старо христијанско време. |
Доленци
Стари Куќи. Населба од Среден век.
Единаковци
Во Селото. Населба од доцноантичко време.
Жван
Градиште. Населба од доцноантичко време. |
Мајданиште. Населба и топилница од доцноантичко време. |
Св. Арhaнгел Миhaил. Црква и некропола од Средниот век. |
Св.Илија. Остатоци од црква од Среден век. |
Селиште. Населба од доцноантичко време. |
Железнец
Во Гарон. Населба и топилница од доцноантичко време. |
Градиште. Населба од раноантичко време, опидум од доцноантичко време и средновековна тврдина. |
Даркојца. Населба од доцноантичко време. |
Спилје. Населба од доцноантичко време. |
Рурална целина на село Железнец. Руралната средина на Железнец е заштитена како културно наследство од Министерство за култура (со Националниот регистар од 31.12.2012 г.). |
Журче
Бачилиште. Сакрален објект и некропола од доцноантичко време. |
Даблики. Населба и некропола од доцноантичко време. |
Љубов Камен. Населба од неолитот. |
Мартинец. Населба од Средниот век. |
Св.Илија. Црква и населба од Средниот век. |
Загориче
Калуѓерска Река. Црква од Среден век. |
Куќиште. Населба од доцноантичко време. |
Зашле
Јачмиште. Населба и топилница од доцноантичко време. |
Дабовја. Населба и топилница од доцноантичко време. |
Караиче. Населба и топилница од доцноантичко време. |
Куќиште. Населба и топилница од доцноантичко време. |
Кале. Населба од Средниот век |
На Куќишта. Некропола од доцноантичко време |
Старо Кочиште. Населба од Среден век |
Кочиште
Грамаѓе. Населба и некропола од доцноантичко време. |
Манастириште. Сакрален објект од доцноантичко време. |
Ќерамидница. Населба од доцноантичко време. |
Кутретино
Леска Св.Никола. Населба од Среден век. Осамен наод од римско време.
Лесково
Илиница. Остатоци од старата средновековна црква. |
Ѓурѓа. Остатоци од средновековна црква. |
Манастириште. Остатоци од средновековна црква. |
Мало Илино
Во темелите на црква Св.Илија. Црква од средниот век (археолошко наоѓалиште). |
Граишта и Калец. Топилници од доцноантичко време. |
Св.Пречиста. Црква и некропола од средниот век. |
Мренога
Бела Земја. Некропола од доцноантичко време. |
Боричино. Населба и некропола од римско време. |
Калуѓерица. Осамен наод од римско време. |
Грнчари. Населба, некропола и топилница од доцноантичко време. |
Средно Селиште. Населба и топилница од доцноантичко време. |
Ново село
Над црквата. Црква од Средниот век. |
Видрауци. Населба и некропола од Средниот век. |
Над селото. Населба, црква и некропола од Средниот век. |
Ракински Дол. Населба и некропола од Средниот век. |
Обедник
Стара Корија. Црква од Средниот век. |
Сува Река. Сакрален објект и некропола од доцноантичко време. |
Кале. Населба од доцноантичко време и Среден век. |
Сува Река. Населба и топилница од доцноантичко време. |
Влашки гробишта. Локалитетот е заштитен како културно наследство од Министерство за култура (со Националниот регистар од 31.12.2012 година). |
Прибилци
Над Селото. Црква и некропола од среден век. |
Самоникојоца. Топилница од доцноантичко време. |
Стара Раслојца. Средновековна населба. |
Старо Село. Населба и некропола од Среден век. |
Радово
Грамаѓе. Населба, некропола и рудник од римско време. |
Клаинец. Некропола од Средниот век. |
Краста. Некропола од Средниот век |
Манастириште. Црква од Средниот век. |
Растојца
Старохристијанска базилика. |
Гумниште. Утврдување од Средниот век. |
Кула. Рудник од Средниот век. |
Млаки Грмаѓи. Некропола од Средниот век. |
Над Сопатот. Некропола од доцноантичко време. |
Синоец |
Света
Стари Гробишта. Црква и некропола од Средниот век. |
Широка леска. Населба и некропола од Среден век. |
Сладуево
Светец. Населба и некропола од Средниот век.
Слепче
Грамаѓе. Населба од хеленистичко време. |
Горна Куќа. Населба од Средниот век. |
Добромирово. Црква и некропола од Средниот век. |
Слоештица
Заврток. Населба од доцноантичко време. |
Валавици на Бела Река. Слоештица е познато по легендата за Александар III Национални, која вели дека во близина на селото постои карпест предел каде постојат отисоци од копитата на коњаницата на војсководецот. |
Културно-историски споменици
Покрај останатите големо значење за развој на туризмот во општина Демир Хисар има културно – историското наследство во општината (недоволно истражено, слабо заштитено и недоволно афирмирано). Според временската класификација најзастапени се спомениците од средновековниот и турскиот период. На подрачјето на општината во повеќе населени места постојат споменици кои се ставени под заштита на Републичкиот завод за заштита на спомениците од културата што може да се види од табеларниот преглед.
Споменични објекти и нивни карактеристики по населени места во Општина Демир Хисар
Населено место | Споменик / Опис |
Бараково | Споменик од НОБ |
Бабино | Споменик на паднати борци во НОБ и Илинденско востание Споменикот е лоциран во центарот на селото. |
Бараково | Споменик во чест на паднатите борци на НОВ |
Боиште | Споменик во чест на паднатите борци на НОВ |
Брезово | Споменик во чест на Сотир Војводата |
Споменик во чест на Костадин Војводата Капиданот | |
Средновековна кула. Kулата потекнува од 1530-та година и истата е конзервирана и заштитена од НУ Завод и Музеј Битола. | |
Вардино | Споменик во чест на паднатите борци на НОВ |
Велмевци | Беројци |
Меризим | |
Вечното почивалиште и спомен плоча на Јордан Пиперката | |
Споменик на народниот херој Јанкула Јосифоски | |
Вирово | Споменик во чест на паднатите борци Илинденското востание и НОБ |
Штрковски Валавници. Стопанска целина, стопански објекти – валавици Објектите се заштитени како културно наследство од Министерство за култура (со националниот регистар од 31.12.2012 година). | |
Жван | Споменик на паднатите борци во Илинденското востание и НОБ |
Железнец | Споменик на паднатите борци во НОБ |
Рурална целина на село Железнец. Руралната средина на Железнец е заштитена како културно наследство од Министерство за култура (со Националниот регистар од 31.12.2012 г.). | |
Журче | Споменик на паднатите борци во НОВ |
Загориче | Во близина на Загориче и село Утово има споменик на паднатиот борец во НОБ – Стојко Огненовски. |
Зашле | Споменик на паднатите борци во НОБ |
Лесково | Споменик во чест на паднатите борци во НОБ |
Ново Село | Споменик во чест на паднатите борци Ванчо Н. Блажески, Јордан К. Трајковски и Борис В. Христовски Влашки гробишта. Локалитетот е заштитен како културно наследство од Министерство за култура (со Националниот регистар од 31.12.2012 година). |
Радово | Споменик на паднатите борци во НОБ |
Ракитница | Споменикот на војводата Веле Марков во с.Ракитница |
Споменик на паднатите борци во НОБ | |
Растојца | Споменик на паднатите борци во НОБ |
Слоештица | Споменик на паднатите борци во НОБ |
Валавици на Бела Река. Слоештица е познато по легендата за Александар III Национални, која вели дека во близина на селото постои карпест предел каде постојат отисоци од копитата на коњаницата на војсководецот. | |
Спомен собата на Петре М.Андреевски. Музеј под отворено небо. | |
Смилево | Споменик во чест на војводата Дамјан Груев |
Спомен куќа каде е одржан Смилевскиот конгрес во мај 1903 година. | |
Споменик во чест на паднатите Илинденци. | |
Споменик во чест на паднатите борци во НОБ. | |
Историска целина. Селото е заштитено како културно наследство од Министерство за култура (со националниот регистар од 31.12.2012 година). | |
Сопотница | Споменик во чест на паднатите борци во НОБ од с. Сопотница. |
Утово | Споменик во чест на паднатите борци во НОВ и револуцијата од с. Удово. |